Esnaflarımızın yaşadığı ekonomik kriz, hükümetimizin açıkladığı kriz kriterlerine uymasa da, her aşamasıyla kendisini belirgin şekilde göstermekte.

Bazı esnaflarımız yıllanmış tecrübeleri veya dostlarının tavsiyeleriyle lokalde olsa çözüm yolları arama çabası içerisinde olup sıkıntıyı kendisi ve müşterisinin en az duymasının planlamasını yapmakta.

Diğer tarafta ise yaşadığı sıkıntıdan’mıdır, yoksa yerleşmiş huyundan mıdır? (günahı kendisinin olsun) Siftah yapmadıkları halde kapısından giren Vatandaşa sadaka verecek patron edasıyla yaklaşmakta. Vatandaşın gördüğü olumsuz davranış biçimi karşısında tepkisini sözlü veya hareketleriyle belli etmesiyle, bizim burnundan kıl aldırmayan esnafımız hemen toparlanmış ve yaşadığı sıkıntı ile ilgili duygu sömürüsüne geçer. Esnaf ne yaparsa yapsın gönlü kırılan müşterisi onu nezaketen dinler ve alışveriş yapmadan dükkândan ayrılır.

Oysaki 30–40 metre ileride aynı işi yapan bir başka esnaf, hemen hemen aynı sıkıntıları çektiği halde, müşterisine karşılamada, ağırlamada istediği ürün hakkında bilgi vermede hata yapmamak için olağan üstü çaba sarf ettiği görülmekte. Bir önceki esnafın kendisine davranış biçimi ile daha sonra gittiği esnafın davranış biçimini tam kafasından değerlendirirken müşteri, birde ne görsün alacağı ürün davranışlarını beğenmediği esnafta daha pahalı son girdiği esnafta daha ucuz.

Artık iki esnafında yol haritası bellidir. Bu konu üzerine çok değişken esnaf gurubu uymakta neticede yaşanılan olağanüstü sıkıntıya rağmen müşterisi ile iyi kontak kuran esnafın dayanma ve krizden çıkma olanağı bulunmaktayken, diğer esnaf grubuna uyanların ise sonları maalesef hüsran görülmekte.

Bu konular üzerine meslek odalarının geniş kapsamlı bilgilendirmeler yapması halinde, bu tür eğitici çalışmaların hiç değilse esnaflar arasında ortak bir uygulama noktası getireceğine inanıyorum.